Openbare bibliotheken

Een wettelijke vergoedingsregeling

Ook het openbaar leenrecht is een wettelijke vergoedingsregeling. Door de overheid opgerichte of erkende openbare bibliotheken kunnen dus auteursrechtelijk beschermde werken (boeken, tijdschriften, …, maar evengoed bv. cd’s en dvd’s) uitlenen aan bibliotheekgebruikers zonder dat ze telkens de toestemming van de rechthebbende nodig hebben.

Ze moeten daarvoor wel een jaarlijkse vergoeding betalen aan Reprobel. De bevoegde minister bepaalt het tarief van die vergoeding. Hij deed dat in een KB van december 2012. Sommige instellingen (bv. onderwijs- en onderzoeksinstellingen, zorginstellingen en instellingen voor doven, blinden of mensen met een leesbeperking) zijn vrijgesteld van betaling.

Openbare bibliotheken moeten, als onderdeel van de publieke sector, overigens ook hun fotokopieën (onder de wettelijke vergoedingsregeling) en prints/digitaal hergebruik (via een aanvullende licentie) van beschermde werken regelen met Reprobel. Meer informatie daarover vindt u in het luik ‘Private en publieke sector’.

Berekening van de vergoeding

De jaarvergoeding voor openbare uitlening is gebaseerd op zowel het aantal werken in de collecties van de openbare bibliotheken (het uitleenaanbod) als op het effectieve aantal uitleningen. De collectievergoeding is een staffelvergoeding (zes categorieën), de uitleenvergoeding is een vast bedrag per uitlening.

Voor werken in de stock van de bibliotheek (die dus niet voor uitlening ter beschikking worden gesteld) en voor werken die niet of niet langer auteursrechtelijk beschermd zijn, moet niet worden betaald. Een verlenging van een uitlening wordt niet als een uitlening beschouwd.

Aangifte en betaling

De aangifte van de collectiegegevens gebeurt door de Gemeenschappen (Vlaamse Gemeenschap, Fédération Wallonie-Bruxelles / FWB, Duitstalige Gemeenschap / Ostbelgien). De aangifte van de uitleengegevens gebeurt door de uitleeninstelling zelf of door een overheid of vereniging van uitleeninstellingen.

De Vlaamse en de Duitstalige Gemeenschap (waarvoor overigens een specifieke regeling geldt) betalen de leenrechtvergoeding gecentraliseerd aan Reprobel, voor alle openbare bibliotheken die onder hun bevoegdheid vallen. De FWB betaalt echter niet gecentraliseerd voor haar openbare bibliotheken, zodat deze instellingen individueel aan Reprobel moeten betalen. Voor gecentraliseerde aangifte en/of betaling gelden specifieke kortingen die in het KB zijn voorzien.

Gemeenschappen en overheidsinstellingen kunnen ook een overeenkomst (centrale betaling) afsluiten met Reprobel.

In de praktijk int Reprobel de vergoedingen voor openbaar leenrecht voor referentiejaar X in het kalenderjaar X + 2.

U wordt als Gemeenschap, overheid of openbare bibliotheek in principe zelf door Reprobel gecontacteerd in verband met uw aangifte voor het openbaar leenrecht. Is dat niet of niet meer het geval, dan neemt u voor de zekerheid best contact met Reprobel op.

Voor meer informatie over deze wettelijke vergoedingsregeling kan u contact opnemen met de klantendienst van Reprobel.